Odprawa pośmiertna – wsparcie dla rodziny

Odprawy pośmiertne to jednorazowe świadczenie przysługujące rodzinie zmarłego pracownika od pracodawcy. Świadczenie to przysługuje z mocy prawa i wypłacane jest w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy, a także w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby (art. 93 par. 1 Kodeksu pracy).

Wysokość odprawy pośmiertnej

Odprawy pośmiertne gwarantowane są przez Kodeks pracy. Wysokość odprawy pośmiertnej zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

• jednomiesięczne wynagrodzenie, jeśli okres zatrudnienia jest krótszy niż 10 lat,
• trzymiesięczne wynagrodzenie, jeśli okres zatrudnienia wynosi co najmniej 10 lat,
• sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeśli okres zatrudnienia wynosi co najmniej 15 lat.

Jeśli do odprawy pośmiertnej uprawniony jest tylko jeden członek rodziny, to przysługuje mu odprawa w wysokości połowy odpowiedniej kwoty.

Oczywiście, zgodnie z wewnątrzzakładowymi regulaminami, rodzinie zmarłego mogą przysługiwać odprawy pośmiertne wypłacane na innych zasadach – wówczas wysokość odprawy pośmiertnej nie może być niższa niż ta gwarantowana przez Kodeks pracy.

Dodajmy, że w sytuacji, gdy pracownik w momencie śmierci był zatrudniony u kilku pracodawców, odprawa pośmiertna należy się z tytułu każdego istniejącego w chwili śmierci stosunku pracy.

Osoby uprawnione do odprawy

Warto zaznaczyć, że ustalając krąg osób uprawnionych do otrzymania odprawy stosuje się przepisy Kodeksu pracy (art. 9 par. 4), a nie przepisy prawa spadkowego (jak przy dziedziczeniu ustawowym). Zgodnie z Kodeksem pracy osobami uprawnionymi do odprawy pośmiertnej są:

• małżonek zmarłego
• inni członkowie rodziny, o ile spełniają warunki do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Jeśli odprawa pośmiertna przysługuje więcej niż jednej osobie, dzieli się w równych częściach pomiędzy wszystkie uprawnione osoby.

Rezerwy na odprawy pośmiertne

W sprawie wyceny rezerw na świadczenia pracownicze KSR 6 odsyła nas do regulacji zawartych w MSR 19.

Według klasyfikacji MSR 19 odprawy pośmiertne są zaliczane do świadczeń po okresie zatrudnienia. Wycena rezerw na te świadczenia jest złożona – aby dokonać wiarygodnego oszacowania zobowiązania konieczne jest zastosowanie technik aktuarialnych oraz przyjęcie szeregu założeń – np. prawdopodobieństwa śmierci, czy dyskonta – dlatego MSR 19 zaleca korzystanie z usług wykwalifikowanego aktuariusza przy ustalaniu rezerwy na świadczenia pracownicze po okresie zatrudnienia.

Kiedy można nie tworzyć rezerwy

Dodajmy, że odprawa pośmiertna kodeksowa nie będzie wypłacana przez pracodawcę członkom rodziny, jeśli pracownik objęty był dodatkowym ubezpieczeń na życie (polisa wykupiona przez pracodawcę), a odszkodowanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń będzie nie niższe niż odprawa pośmiertna gwarantowana przez Kodeks pracy. Jeśli jednak odszkodowanie wypłacone przez zakład ubezpieczeń byłoby niższe, niż odprawa pośmiertna, to zgodnie z art. 93 par. 7 Kodeksu pracy

pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami

Odprawa pośmiertna nie będzie także wypłacana, jeśli pracownik nie ma żadnych krewnych uprawnionych do wypłaty tego świadczenia.