Rezerwy na świadczenia pracownicze w ramach MSR 19

Międzynarodowy standard rachunkowości MSR 19 reguluje sposób wyceny rezerw na świadczenia pracownicze (np. odprawy emerytalne czy nagrody jubileuszowe, ale także bardziej skomplikowane i specyficzne w polskich warunkach odpisy na ZFŚS, deputaty energetyczne czy rezerwy na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe). Oprócz określenia, jaką metodą powinna być dokonana wycena (tzw. metoda Projected Unit Credit), wskazuje szereg wymaganych ujawnień, które powinien zawierać raport aktuarialny, który podpisuje aktuariusz. Więcej informacji na ten temat możecie Państwo znaleźć na stronach naszego biura aktuarialnego w Poradniku audytora.

Konieczność znacznie szerszych ujawnień niż dotychczas 

Obowiązujący od 2013 roku zaktualizowany MSR 19 wymaga ujawniania szeregu dodatkowych informacji, które wcześniej nie musiały znaleźć się w raporcie aktuariusza. Przede wszystkim duży nacisk położono na uzgodnienia pozycji Bilansu otwarcia i Bilansu zamknięcia, a mianowicie na konieczność wskazania zmiany stanu rezerw, na którą składają się

• koszty bieżącego zatrudnienia,
• koszty przeszłego zatrudnienia,
• odsetki netto od zobowiązania (tj. dawny tzw. koszt odsetek),
• zyski i straty aktuarialne, rozbite dodatkowo na wynikające ze:
  • skutków zmian założeń demograficznych,
  • skutków zmian założeń finansowych,
  • innych korekt założeń aktuarialnych ex post.

Ponadto obligatoryjnym elementem raportu z wyceny rezerw na świadczenia pracownicze, który przygotowuje aktuariusz, jest analiza wrażliwości oraz profil zapadalności zobowiązania. Co do szczegółów, to zapraszamy do poradnika audytora, który opracował nasz aktuariusz.

Kluczowe założenia aktuarialne, mające wpływ na wysokość rezerw

Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 wymaga ujawnienia kluczowych założeń aktuarialnych, które mają wpływ na to, jaki wynik daje wycena aktuarialna. Spośród tych założeń warto wspomnieć chociażby o poziomie stopy dyskonta, przyjętej do wyceny, czy też o prognozowanych wzrostach podstaw świadczeń. Nie chodzi tu tylko o wzrosty wynagrodzeń (które są kluczowe zwykle przy przeprowadzaniu wyceny rezerwy na odprawy emerytalne), ale także o wzrosty innych podstaw, które mogą być kluczowe przy wycenie takich świadczeń jak np. odpisy na ZFŚS czy nagrody jubileuszowe, uzależnione od wynagrodzenia minimalnego.

Różne rodzaje świadczeń pracowniczych - różne podejście do księgowania rezerw

Od 2013 roku sposób księgowania zmiany stanu rezerw na świadczenia pracownicze uzależniony jest od tego, jak MSR 19 klasyfikuje dane świadczenie. Dla przykładu - rezerwy na odprawy emerytalne będą traktowane zupełnie inaczej niż rezerwy na nagrody jubileuszowe! Dlatego kluczowe jest, aby aktuariusz określił, w którą część zmiany stanu rezerw należy księgować w inne całkowite dochody, a która część trafi w zyski i straty okresu.